Friday, February 15, 2013

Φανταστικοί 'Ηχοι - Φανταστικοί Ήχοι + cd-r

Φανταστικοί Ήχοι
Φανταστικοί Ηχοι
(Inner Ear, 2012)
Φανταστικοί Ήχοι
cd-r
(self-release, 2013?)

Όταν κυκλοφόρησε πριν από μερικούς μήνες ο ομώνυμος δίσκος των φανταστικών ήχων, πολλοί ήταν αυτοί που τον περίμεναν πως και πως, αλλά νομίζω ότι αρκετοί από αυτούς προβληματίστηκαν, τουλάχιστον, με το αποτέλεσμα. Έχοντας στο μυαλό τους Κυρίαρχους του Σύμπαντος, (ένας δίσκος που είχε συνοδεύσει πολλές σκοπιές κάπου στο βορειοανατολικό αιγαίο…) φαντάζομαι ότι οι περισσότεροι από εμάς περίμεναν κάτι αντίστοιχο. Δηλαδή μία υπέροχη μίξη ηλεκτρονικής μουσικής από τη μία (που χρωστάει πολλά σε σχήματα όπως οι Boards of Canada για παράδειγμα) και samples από ελληνικά κομμάτια των ‘60s και των ‘70s. Αυτός ο συνδυασμός ήταν το βασικό συστατικό της επιτυχίας εκείνου του δίσκου· κατάφερνε να δημιουργήσει έναν τελείως προσωπικό και άμεσα αναγνωρίσιμο ήχο που ήταν ταυτόχρονα φρέσκος αλλά και περίεργα γνώριμος. Ο καινούργιος δίσκος λοιπόν, μοιάζει να στερείτε του δεύτερου συστατικού. Ή, καλύτερα, αυτό το δεύτερο συστατικό είναι πολύ πιο περιορισμένο ή διακριτικό. Επίσης λείπουν τελείως τα φωνητικά samples, τα οποία νομίζω ότι έπαιζαν καθοριστικό ρόλο. Ο χαρακτηριστικός ήχος δεν έχει χαθεί, μπορείς πολύ εύκολα να καταλάβεις ότι πρόκειται για τους φανταστικούς ήχους, αλλά έχει χαθεί η ιδιαιτερότητα. Μετά από πάρα πολλές ακροάσεις νοιώθω ότι ακόμα δεν μου έχει μείνει τίποτα από το δίσκο. Λίγο σαν να ακούς ένα μουσικό χαλί που το ξεχνάς αμέσως μόλις τελειώσει. Ο δίσκος είναι μεν γεματος από στοιχεία που αν τα ακούσεις μεμονωμένα μοιαζουν να έχουν ενδιαφέρον, αλλά σαν σύνολο δεν καταφέρνει να πει κάτι. Οι ιδέες μου μπήκαν αμέσως: ο δίσκος κυκλοφορεί κανονικά από την Inner Ear και πωλείται. Με άλλα λόγια, όλο αυτό το πλήθος από (εύκολα αναγνωρίσημα) samples που χαρακτήριζε την πρώτη του δουλειά, φαντάζομαι, ότι δεν θα μπορούσε να υπάρξει, εκτός και αν υπήρχε η δυνατότητα να πληρώσουν δικαιώματα για κάθε στοιχείο που χρησιμοποιείται (υποθέτω και πάλι). Για αυτή τη λογική συνηγορεί και η αίσθηση που έχω καθ’ όλη τη διάρκεια του δίσκου ότι κάτι λείπει· ότι κάτι έχει χαθεί, έχει αφαιρεθεί.
Οι σκέψεις μου λοιπόν αυτές επιβεβαιώθηκαν πρόσφατα όταν έπεσε στα χέρια μου ένα CD-R, που κατά τα φαινόμενα κυκλοφορεί από χέρι σε χέρι, χωρίς τίτλο (εκτός και αν ο αριθμός που έχει πάνω, είναι τίτλος) και tracklist (για να είμαι ειλικρινής δεν έχω ιδέα από πότε κυκλοφορεί, μπορεί να είναι και πιο παλιό), με 10 τραγούδια των φανταστικών ήχων. Τι περιέχει? Αυτός ακριβώς που (μου) λείπει από τον δίσκο. Ή, σωστότερα, αυτό που θα ήταν ο δίσκος αν δεν του έλειπε αυτό που νομίζω ότι του λείπει. Και ενώ το πρώτο κομμάτι ξεκινάει με ένα πολύ χαρακτηριστικό sample που μάλλον υπερισχύει, το δεύτερο και το τρίτο που είναι αρκετά μικρής διάρκειας σε οδηγούν στο πραγματικό ζουμί: Κατ’ αρχήν στο απίστευτο, σχεδόν 8λεπτο ‘track 4’, όπου ένας υπνωτικός, σχεδόν αφρικανικός ρυθμός χτίζει μία βάση πάνω στην οποία κινούνται ανατολίτικες μελωδίες, χορωδιακά samples και πολλά πλήκτρα που μοιάζουν να σε ταξιδεύουν από τα έγκατα της γης στο διάστημα. Από το διάστημα ξεκινάει και το ‘track 5’ με τα ‘spaced out’, αλλά kraftwerk πλήκτρα (μπορεί και να είναι kraftwerk, μικρή σημασία έχει) που σε ταξιδεύει για άλλα 3,5 λεπτά. Το ‘track 6’ σε επαναφέρει στη γη με ένα τρομερό ρυθμικό μέρος και τα σαμπλαρισμένα φωνητικά που ακούγονται απόκοσμα και σχεδόν ακατάληπτα. Απογείωση ξανά με το ‘track 7’ σε πιο ambient ρυθμούς, και επαναφορά με το ‘track 8’ που ανοίγει με πολύ οικείους ήχους από κάποιες θάλασσες για να πάρει σιγά σιγά μία πιο ‘upbeat’ κατεύθυνση. Στο ένατο κομμάτι χρησιμοποιεί μία από τις βασικές του εμμονές κλείνοντας το μάτι στους κυρίαρχους του σύμπαντος για να κλείσει τελικά το cd-r με άλλη μία 6-λεπτη space σύνθεση. Πραγματική απόλαυση λοιπόν το cd.
Οπότε το θέμα καταλήγει στο εξής: πως αντιμετωπίζεται η μουσική που φτιάχνεται από άλλη μουσική? Για μένα η απάντηση είναι προφανής: η μουσική που βασίζεται σε samples δεν έχει καμία διαφορά από την μουσική που βασίζεται σε ‘original’ ήχους. Προφανώς μπορεί να είναι καλή η κακή, προφανώς μπορεί να καταλήξει να είναι μία συλλογή από προϋπάρχοντα τραγούδια, αλλά επίσης προφανέστατα μπορεί να δημιουργήσει κάτι τόσο όμορφο όσο αυτό το cd-r. Τα υπόλοιπα έχουν να κάνουν με τη μουσική βιομηχανία, το marketing και τα χρήματα. Δεν με πειράζει καθόλου που το cd-r δεν κυκλοφορεί κανονικά, μου αρκεί να κυκλοφορεί με οποιοδήποτε τρόπο· έχει και μία επιπλέον γοητεία αυτό το ‘χέρι με χέρι’. Όσο για διάφορες ανοησίες όπως αυτές που γράφτηκαν πρόσφατα στην κριτική του Silent Congas του Larry Gus στο Pitchfork (“…when making music from other music, the bar for some sense of authorship is set even higher…”) προσωπικά με αφήνουν αδιάφορο. Μπορούμε να ξανασκεφτούμε όσο θέλουμε το θέμα του authorship (από τα μεγαλύτερα complex του δυτικού πολιτισμού) αλλά μπορούμε και να το αγνοήσουμε τελείως και απλά να ακούσουμε τη μουσική. Για μένα το κριτήριο είναι το εξής: αν κάποιος δίσκος μου προσφέρει το ίδιο πράγμα που θα μου έδιναν τα κομμάτια που σαμπλάρονται, θα προτιμήσω να ακούσω αυτά το κομμάτια. Αν μπορεί να μου δώσει κάτι διαφορετικό τότε μιλάμε για άλλο δίσκο και άλλη μουσική που τα κρίνω για αυτό το διαφορετικό που προσφέρουν. Εξάλλου πόσους δίσκους ‘πραγματικής’ μουσικής έχετε ακούσει τελευταία που δεν αναμασάνε τα παλιά και προσφέρουν κάτι διαφορετικό? Εγώ ελάχιστους για να μην πω κανέναν. Οπότε προτιμώ να τη βρίσκω με αυτό το cd-r ή το silent congas, ή τα medicine shows του madlib με τα οποία έχω (πάλι) κολλήσει τελευταία…
_
6.9
8.6

Those will burn: track 4, track 6


1 comment:

  1. authorship in my ass....

    να θυμήσω την παλιά εδέμ?????από το κυρίαρχοι του σύμπαντος???

    Άλλο κομμάτι....έγινε ο χατζής πυραυλοκίνητος...

    ReplyDelete